*Dit is een artikel uit het magazine Vitens Innoveert – Thema Distributie
Het onderzoek binnen het thema Distributie levert nieuwe technologie en nuttige kennis op die praktisch toepasbaar is. Daarvan zijn Hester Latenstein van Voorst, manager Netbeheer en Levering, en thema-ambassadeur Eelco Trietsch overtuigd. De nieuw ontwikkelde kennis draagt bijvoorbeeld bij aan de Vitens-ambitie ‘Elke druppel duurzaam in 2030’ en zorgt voor een efficiënter beheer en onderhoud van het leidingnet.
“Met ons onderzoek zoeken we antwoorden op twee grote vragen”, vertelt Eelco. “Hoe ziet het leidingnet van de toekomst eruit? En hoe kunnen we op een slimme en betaalbare manier de onderhoudstoestand van onze leidingen en appendages bepalen? Om de eerste vraag te beantwoorden zijn we gestart met het project Smart DMA. In de wijk Westeinde in Leeuwarden hebben we huishoudens voorzien van slimme watermeters. Verder hebben we in het wijkdistributienet onder andere diverse sensoren aangebracht. Aan de hand van de meetgegevens die we met deze apparatuur verzamelen, hopen we meer inzicht te krijgen in het watergebruik en in processen die in het distributienet optreden. Verder hopen we met deze data onze dienstverlening te verbeteren.”
Privacy waarborgen
“De afgelopen jaren zijn we vooral bezig geweest met het plaatsen van de watermeters en de sensoren. Daardoor hebben we nog niet veel resultaten. Toch hebben we al veel geleerd”, vervolgt Eelco. “Neem de uitrol van de slimme watermeters. Daarbij kwamen allerlei aspecten aan de orde die ook voor andere bedrijfsprocessen van Vitens belangrijk zijn. We hebben bijvoorbeeld goed nagedacht hoe we kunnen garanderen dat de datastromen veilig zijn en hoe we de privacy van onze klanten kunnen waarborgen. Verder we hebben we al ervaring opgedaan hoe we uit grote hoeveelheden data zinnige informatie kunnen halen. Dat is voor heel Vitens van belang, aangezien onze bedrijfsvoering steeds meer datagestuurd wordt.”
“Het snel detecteren en verhelpen van lekkages is waardevol én sluit goed aan bij onze ambitie ‘Elke druppel duurzaam in 2030’. ”
Hester vult aan: “Doordat we in Westeinde vrijwel continu meten hoeveel water de wijk ingaat en hoeveel er door onze klanten wordt gebruikt, kunnen we lekkages in het distributienet heel snel detecteren en verhelpen. Dat is waardevol en sluit goed aan bij onze ambitie ‘Elke druppel duurzaam in 2030’. En dankzij de slimme watermeter kunnen we ook lekken achter de meter constateren, zoals een wc die blijft doorspoelen of een lekkende kraan. Door onze klanten daarop te wijzen, kunnen we ook deze vorm van waterverspilling tegengaan.”
Innovatieve technieken
“Onze aandacht gaat de laatste tijd niet alleen uit naar het detecteren en verhelpen van lekkages, maar met name naar het voorkomen ervan”, vertelt Eelco. “Een deel van de lekken ontstaat door een onjuiste bediening van afsluiters en pompen. Om dit soort lekken zoveel mogelijk te voorkomen hebben we een test- en trainingsinstallatie gebouwd, waarmee we onder andere onze monteurs kunnen opleiden. Ook doen we proeven met een elektrische kraansleutel die met een sensor meet hoe snel een afsluiter open of dicht wordt gedraaid, per type afsluiter aangeeft wat de optimale bediening is en de stand van de betreffende afsluiter automatisch vastlegt.”
“We kijken naar innovatieve technieken om inzicht te krijgen in de staat van leidingen en ze zo te vervangen voordat ze breken.”
“Lekken proberen we daarnaast te voorkomen door leidingen te vervangen vlak voordat ze te zwak worden”, stelt Hester. “Zulke ‘just in time’ vervanging betekent dat we inzicht moeten hebben in de actuele staat van leidingen. Het lastige daarbij is dat de leidingen ondergronds liggen en je dus niet eenvoudig kunt zien of ze zijn aangetast. Om toch de gewenste informatie te krijgen, kijken we naar diverse innovatieve technieken. We doen bijvoorbeeld proeven met een apparaat dat op een afsluiter wordt geplaatst en als het ware luistert of ergens een lek zit. Ook onderzoeken we de mogelijkheden van glasvezelkabels voor lekdetectie.”
Autonome inspectierobot
Eelco: “We werken samen met andere waterbedrijven ook aan de ontwikkeling van een inspectierobot die autonoom door een distributienet kan bewegen. Deze robot moet geschikt worden voor leidingdiameters van circa 100 tot 300 millimeter. Als hij straks goed functioneert, kunnen we onze ‘just in time’ vervangingsaanpak verder verbeteren. Voor de toekomstige implementatie van de autonome inspectierobot zijn binnen dit thema diverse projecten gestart.”
Concluderend wordt er een hoop onderzoek gedaan binnen thema Distributie op het gebied van innovatie. De innovatieve technieken die gebruikt worden, zorgen ervoor dat lekken in de toekomst eerder verholpen of zelfs voorkomen kunnen worden. Ook kan met de nieuw verzamelde data ingespeeld worden op een betere dienstverlening. Op deze manier wordt gewerkt aan efficiënter beheer en onderhoud en een duurzamere toekomst voor Vitens.
Wilt u bijdragen aan het innovatieprogramma van Vitens binnen dit thema? Neem dan contact op via eelco.trietsch@vitens.nl of hester.latensteinvanvoorst@vitens.nl
