Achtergrond van project
De energiehuishouding is voor Vitens van essentieel belang omdat de drinkwatervoorziening hier volledig van afhankelijk is. De verwachting is dat de energiemarkt, onder invloed van de energie transitie, snel zal (moeten) veranderen. Dit heeft mogelijk effect op de energieprijs of vereisten die worden gesteld aan de bedrijfsprocessen vanuit de overheid. Om veerkrachtig te kunnen blijven in een veranderende energiemarkt is innovatie en onderzoek gedefinieerd op het bereiken van efficiency en besparingen in alle facetten van onze productie, distributie en operatie.

Onderzoeksvraag
Welke innovaties kunnen de energie efficiency in de bedrijfsvoering verhogen? Hoe kan de CO2 impact van de energieverbruik en productie van drinkwater worden gereduceerd? Bij elke innovatie moet ook weergegeven worden wat de voorwaarden zijn en wat de betekenis van deze innovatie is voor Vitens en stakeholders.

Projectdoelen

• Verkenning van innovaties die energieverbruik kunnen verlagen
• Doelmatige, doelgericht en extern vergelijkbare criteria/randvoorwaarden definiëren voor energiebesparing
• Ontwikkeling van business cases voor interne waardering (volgens bovengenoemde criteria en randvoorwaarden)

Projectaanpak
Het uitvoeren van een brede verkenning van mogelijkheden, modellen, toepassingen en innovaties op elke fase van de operationele verantwoordelijkheid. Het definiëren van randvoorwaarden en afwegingskader waarmee de innovaties kunnen worden getoetst en ontwikkeling van businesscases voor de projecten die kansrijk en binnen haalbare tijd kunnen worden toegepast.

Samenwerking met externe partners
Afhankelijk van de operationele fases kan worden samengewerkt met leveranciers of energieproducenten. Indien het juridische samenwerkingsvormen betreft kan werkpakket 3 van dit thema (innovatieve samenwerkingsvormen) ook uitkomst bieden.

Achtergrond van project
Er zijn veel verschillende invloeden op grondwaterkwaliteit en kwantiteit. De directe bescherming tegen deze invloeden is op dit moment beperkt tot een fysieke afscherming. Indirecte bescherming tegen deze invloeden is met behulp van sociale innovaties (omgevingsmanagement) en technologische innovaties (data science aanpak en meetnet). Vitens is voornemens te innoveren op haar grondwaterbeschermingsaanpak met als doel een betere langere termijn beheersing van risico’s en veerkracht te bereiken.

Onderzoeksvraag
Welke innovaties zijn mogelijk om onze grondwaterbescherming op de lange termijn te kunnen garanderen?

Projectdoelen

• Toets van LTV risico’s op de grondwaterwinningen (Lange Termijn Visie 2040);
• Overzicht van bestaande innovaties (sociaal, technisch, financieel/economisch, fysiek etc.) bij Vitens en andere drinkwaterbedrijven (ook internationaal);
• Afwegingskader van mogelijke innovaties die onze grondwaterbronnen kunnen beschermen.

Projectaanpak
Een uitgewerkte onderbouwing van risico gebieden maken. (risico’s in kaart gebracht) Daarna het in kaart brengen van bestaande en mogelijke innovaties voor grondwaterbescherming. Tot slot het maken van een overzicht van innovaties die de omgeving in beweging kan krijgen om grondwaterbronnen te beschermen. Dit kan gericht zijn op fysieke of technische maatregelen, maar ook op sociale of economische innovaties.

Samenwerking met externe partners
Wij worden graag benadert door externe partners, bijvoorbeeld waterschappen, onderzoeksbureaus, erfbetreders en adviseurs.

Achtergrond van project
Er zijn al veel onderzoeken gedaan om vast te stellen wat de invloed is van agrarisch landgebruik en grondwaterwinningen. Hieruit zijn verschillende adviesrichtlijnen ontstaan waarna erfbetreders en wetenschappers agrarische ondernemers kunnen adviseren welke maatregelen het meest effectief zijn voor de opbrengsten zonder schade te leveren aan grondwaterbronnen. Vitens wil meer controle hebben over haar grondwaterbronnen en is voornemens de agrarische ondernemer en erfbetreders van eenduidige informatie te voorzien zodat de maatregelen die getroffen worden de juiste effecten hebben.

Onderzoeksvraag
Welke agrarische activiteiten en/of maatregelen hebben de meest gunstige effecten op de grondwaterkwaliteit, rekening houdende met de lokale omstandigheden?

Projectdoelen

• Overzichtelijk en goed onderbouwde lijst van adviezen die Vitens agrarische ondernemers kan aanreiken ten behoeve van de relatie en controle op de waterwinning
• Overzicht van meest effectieve maatregelen
• Adviezen over meest relevante KPIs en monitoring die inzicht geven in de correlatie tussen agrarische maatregelen en grondwaterbronnen
• Mogelijke totstandkoming van een tool waarmee de correlatie (actie-reactie) verhouding kan worden geconsulteerd

Projectaanpak
Het uitvoeren van Desk-research naar al bestaande onderzoeken. In kaart brengen van sociale dynamiek van erfbetreders, afnemers en andere adviseurs. Meenemen van lokale parameters die van invloed zijn op de te adviseren maatregelen. Opstellen van een overzichtelijke en makkelijk te consulteren tool waarin actie/maatregel gekoppeld is aan outcome en impact.

Samenwerking met externe partners
Wij worden graag benadert door externe partners, bijvoorbeeld waterschappen, onderzoeksbureaus & erfbetreders.

Achtergrond van project
Vitens heeft in de afgelopen jaren mogelijkheden verkend om haar sociale, ecologische en economische impact te concretiseren en monitoren. Naast financiële waarden worden projecten en assets ook bekeken op sociale, ecologische en economische waarden. Dit is nuttig geweest om in kaart te brengen hoe de waarde van ingekochte materiaalstromen in verschillende fasen van hun levensduur kunnen worden behouden, verlengd of gevaloriseerd. Om dit proces te versnellen is Vitens voornemens om te kijken naar een integraal afwegingskader waarbij de waarde van bijvoorbeeld onze natuurlijke assets beter kunnen worden meegenomen in onze planvorming en accounting.

Onderzoeksvraag
Hoe kan sociale, ecologische en economische impactwaardering van assets bijdragen aan een integraal afwegingskader? Hoe kunnen de (non-financiële) waarden van onze natuurlijke assets optimaal meewegen in bijvoorbeeld onze planvorming of ontwerpstandaarden? Wat is de beste manier om non-financiële waarde-creatie te integreren in operationele besluitvorming?

Projectdoelen

• Verkenning van impactwaardering methodieken als deel van een integraal afwegingskader
• Toetsen -met behulp van enkele concrete parameters- van impactwaardering als deel van planvorming, ontwerpstandaarden of projectberekeningen

Projectaanpak
Toetsen van reeds uitgevoerde impactwaardering en/of berekeningen. Evaluatie of deze waarderingen of berekeningen kunnen worden gebruikt om projecten beter voor te bereiden, om de waarde van grondstoffen, materialen of andere assets beter inzichtelijk te houden en in waarde te behouden.

Achtergrond van project
Dit project richt zich met name op de herbruikbaarheid van leidingmaterialen. Binnen de mogelijkheden van circulaire toepassingen in de ondergrondse infrastructuur is al begonnen met de uitrol van een grondstoffenpaspoort en circulaire criteria bij aanbestedingen. Met de innovatieve oplossingen die zich presenteren of ontstaan (soms ook in de vernieuwde relaties met leveranciers) is Vitens voornemens om na een gedegen evaluatie te kijken naar vervolgprojecten. Zo willen we kijken naar de technische haalbaarheid van gestuurd inzamelen van PC en PVE leidingen voor hergebruik, verduurzaming van AC sanering en alternatieven voor stort.

Onderzoeksvraag
Welke innovaties kunnen worden toegepast om leidingmateriaal te saneren volgens circulaire principes? Bij iedere innovatie moet ook weergegeven worden wat de voorwaarden zijn en wat de betekenis van deze innovatie is voor Vitens en stakeholders.

Projectdoelen

• Verkenning van circulaire bedrijfsmodellen en methoden. Beschrijving hiervan en toetsen toepasbaarheid op basis van vooraf gedefinieerde criteria
• Doelmatige, doelgerichte en extern vergelijkbare randvoorwaarden definiëren voor hergebruik van leidingmateriaal
• Overzicht van mogelijke partners waarmee Vitens haar doelen kan bereiken
• Doelgerichte en waardevolle circulaire toepassing van leidingmateriaal

Projectaanpak
Het uitvoeren van een brede verkenning van circulaire toepassingen, sociale innovaties en technologische mogelijkheden bij hergebruik van ondergrondse infrastructuur en het definiëren van randvoorwaarden en afwegingskader waarbij de mogelijkheden mee kunnen worden getoetst

Samenwerking met externe partners
Samenwerking met leveranciers of afnemers. Ook kunnen bestaande of nieuwe relaties met grondstoffenmakelaars hier van belang zijn.